Antycypacja to zakładanie czegoś jeszcze nieistniejącego

Lęk antycypacyjny to powszechne zjawisko i często określany jest lękiem przed lękiem. Umysł próbuje przewidzieć przyszłość i tworzy negatywny scenariusz dla czegoś, co jeszcze się nie wydarzyło. Mechanizm ten może znacząco utrudniać życie i wywoływać niepotrzebny stres i zniechęcenie.

Jak powstaje lęk antycypacyjny?

Filozofowie z nurtu egzystencjalistycznego określają ludzkie życie mianem „projektu”, ponieważ przyszłe wydarzenia nie mogą zostać poznane, a jedynie rozegrane w naszej wyobraźni. Mózg ma natomiast skłonności do zniekształcania i wyolbrzymiania potencjalnego zagrożenia, więc mimowolnie zaczynamy odczuwać lęk przed tym co nadejdzie. Antycypacja dotyczy głównie przyszłości, jednak związana jest również z pamięcią emocjonalną, która przechowuje nasze przeżycia. Przykładowo jeśli kiedyś przy poznaniu rodziców ówczesnego partnera doświadczyliśmy dużej wrogości z ich strony, to przyszłe spotkania tego typu będą wywoływać w nas strach. Łatwiej jest założyć, że skoro wydarzenie już raz przyniosło negatywny skutek, to w przyszłości również tak będzie. Lęk antycypacyjny wzmacnia niska samoocena oraz świadomość własnych mankamentów, które mogą przeszkodzić w danym działaniu. Paradoksalnie takie negatywne nastawienie zwiększa stres i prawdopodobieństwo tego, że czarny scenariusz z naszej głowy rzeczywiście się sprawdzi. Trudno jest przerwać to błędne koło, jednak warto nad tym pracować.